Posterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome (POCNES) : een onbekende oorzaak voor chronische rugpijn


R.C. Maatman, O.B. Boelens, M.R.M. Scheltinga, R.M.H. Roumen

Donderdag 24 mei 2018

16:58 - 17:05u in Genderzaal

Categorieën: Vrije voordrachten (V-sessie), Algemene chirurgie, Orale presentatie

Parallel sessie: V06 Algemene chirurgie


Introductie 

Chronische rugpijn kan worden veroorzaakt door een verscheidenheid aan ziektebeelden, waaronder disfunctionele spieren, ligamenten of tussenwervelschijven of door compressie van de zenuwwortel. Onlangs werd de eerste casus beschreven waarbij chronische rugpijn werd veroorzaakt door inklemming van de posterieure cutane takken van intercostale zenuwen (POCNES, posterior cutaneous nerve entrapment syndrome)

Methode

Patiënten met verdenking op POCNES (circumscript gebied van maximale pijn gelegen in de rug, locoregionale sensibiliteitsstoornissen) die zich presenteerden tussen januari 2013 en september 2016 in twee Nederlandse ziekenhuizen kregen een diagnostische 5-10 ml lidocaïne injectie in het pijnpunt. Pijn werd gescoord met een Numeric Rating Scale (NRS 0, geen pijn - 10, ergst mogelijke pijn). Succesvolle behandeling werd gedefinieerd als >50% NRS pijnreductie. Een neurectomie werd voorgesteld als de pijnvermindering na 1-3 injecties tijdelijk of onvoldoende was (Fig.1). Langetermijnsucces van injecties en alternatieve therapieën werd bepaald met behulp van een patiënttevredenheidsschaal (1, zeer tevreden, geen pijn; 5, pijn erger).

Resultaten

14 patiënten (12 vrouw, mediane leeftijd 26, spreiding 18-73) werden gediagnosticeerd met POCNES. Eenentachtig procent (n=11) rapporteerde een >50% pijnreductie na één diagnostische injectie. Mediane pijnscore daalde van 8.0 (interkwartielafstand (IQR): 7.0-8.0) tot 3.0 (IQR: 1.5-3.5), p<0,001. Herhaalde injecties waren langdurig succesvol (VRS 2) bij één patiënt. Twee patiënten weigerden een operatie, terwijl de overige 11 een neurectomie ondergingen die succesvol was in 7 (64%). Een 57% lange-termijn succes (mediane follow-up van 29 maanden, spreiding 5-48, VRS 1-2) werd bereikt 

Conclusie

Posterior cutaneous nerve entrapment syndrome (POCNES) moet overwogen worden in de differentiaal diagnose van chronische gelokaliseerde rugpijn. Een behandelregime bestaande uit injecties en neurectomie resulteert in langdurige pijnverlichting bij meer dan de helft van deze patiënten.

Peroperatief beeld van een posterieure huidtak van de intercostale zenuw (gele lus) die de thoracolumbale fascia perforeert. De transversale incisie werd precies gemaakt over het pijnpunt (gemarkeerd met zwarte inkt) dat zich in het paravertebrale gebied